JAK CZYTAĆ ETYKIETY KOSMETYKÓW?

Na opakowaniach kosmetyków znajduje się wiele różnych informacji, symboli i ostrzeżeń.  Kupując kosmetyk patrzymy na jego skład, pojemność, ciekawy opis producenta na etykiecie. Oprócz czytania składu chemicznego kosmetyku, warto równie zwrócić uwagę na to, co często pozostaje przez nas całkiem ignorowane – symbole graficzne na kosmetykach.

Europejskie prawo nakłada dosyć  rygorystyczne wymagania w zakresie bezpieczeństwa kosmetyków. W Unii Europejskiej, w tym w Polsce, przepisy prawa dotyczące kosmetyków reguluje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. Prawo dotyczące kosmetyków jest identyczne we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Takie rozwiązanie pozwala na zapewnienie identycznego, wysokiego poziomu bezpieczeństwa kosmetyków we wszystkich krajach UE, a z drugiej strony na swobodną wymianę towarów pomiędzy różnymi krajami UE.

Rozporządzenie kosmetyczne oprócz bezpieczeństwa kosmetyków reguluje również skład, oznakowanie, warunki produkcji i obrotu, dokumentację, i sposób nadzorowania rynku przez władze i wprowadza zakaz wykonywania testów na zwierzętach – wszystkich produktów kosmetycznych i ich składników.

Wyłączną odpowiedzialność za zgodność produktu z przepisami prawa i jego bezpieczeństwo ponosi osoba odpowiedzialna, czyli firma, która wprowadza kosmetyk do obrotu na terenie UE. Zgodność z wymaganiami podlega natomiast kontroli ze strony organów nadzoru – Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Handlowej.

Przepisy europejskie znajdują swoje odzwierciedlenie w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków (ze zmianami).

Poniżej znajdziesz zestawienie informacji i symboli, które pojawiają się na opakowaniach kosmetyków.

Nazwa handlowa kosmetyku

Według obecnego prawa nie ma obowiązku umieszczania na opakowaniu nazwy handlowej produktu. Jednak jest ona częścią opisu marketingowego produktu kosmetycznego, dlatego znajduje się na większości produktów.

Z punktu widzenia bezpieczeństwa użycia produktu z opisu na opakowaniu powinien wynikać sposób użycia. Dlatego nazwa produktu bardzo często zawiera wskazówki dotyczące stosowania produktu (np. krem do cery X na dzień). Z drugiej strony, ze względu na wielkość opakowania, niektóre produkty oznakowane są piktogramami wskazującymi na sposób użycia (np. rysunek oka na kredce do oczu) i wówczas nazwa produktu jest zbędna.

Nazwa i adres podmiotu odpowiedzialnego za produkt  – dane producenta

Informacja obowiązkowa, występuje na wszystkich produktach kosmetycznych.

  • Informacje te mogą być skrócone pod warunkiem, że umożliwiają identyfikację osoby odpowiedzialnej i jej adresu. Osoba odpowiedzialna to zwykle firma (choć może to być osoba fizyczna), która odpowiada za zgodność produktu z przepisami prawa, w tym jego bezpieczeństwo. Zwykle jest to producent lub importer.
  • Jeśli na opakowaniu podano kilka adresów jeden z nich powinien być podkreślony. Podkreślenie oznacza adres, pod którym przechowywane jest tzw. dossier, czyli dokumentacja kosmetyku (w tym receptura, wyniki badań). Dossier udostępniane jest tylko instytucjom nadzoru (np. Inspekcji Sanitarnej).

Jeżeli kosmetyk jest produkowany poza terytorium UE obowiązkowe jest podanie nazwy państwa z którego pochodzi.

Ilość nominalna

Jest to zawartość kosmetyku w momencie pakowania (wyrażona w mililitrach ,,ml” lub gramach ,,g”).

Taka informacja nie musi być podana na:

  • produktach zawierających mniej niż 5 g lub 5 ml kosmetyku,
  • bezpłatnych próbkach i opakowaniach jednorazowego użytku.

Szczególne ostrzeżenia

Na opakowaniu niektórych kosmetyków producent umieszcza dodatkowe ostrzeżenia, np. „chronić oczy”, „nie stosować dla dzieci poniżej 3 lat”. Są one wymagane w przypadku niektórych typów produktów lub stosowania niektórych składników.
Inne ostrzeżenia mogą być umieszczane np. na wyrobach aerozolowych, posiadających zawartość palną. Informacja obowiązkowa w niektórych przypadkach.

Numer partii

Numer partii może być umieszczony na przykład w postaci wytłoczonego numeru lub daty, może być także zakodowany w kodzie paskowym. Numer partii ułatwia jednoznaczne zidentyfikowanie konkretnej partii danego produktu np. podczas rozpatrywania reklamacji i służy tylko i wyłącznie producentowi w celu prześledzenia procesu, w którym dana partia produktu została wytworzona. Może być umieszczony tylko na opakowaniu zewnętrznym jeśli jest to podyktowane małymi rozmiarami produktu kosmetycznego.

Preparat testowany dermatologicznie

Oznacza, że kosmetyk został przebadany pod względem dermatologicznym i podczas badania nie wykazał właściwości drażniących lub uczulających. Badania przeprowadza się na grupie ochotników pod kontrolą lekarza. W praktyce każdy lub prawie każdy kosmetyk jest poddawany takim badaniom. Oznaczenie nieobowiązkowe.

Składniki / ingredients (INCI)

Lista składników kosmetyku musi być poprzedzona słowem „ingredients”. Skład kosmetyku podawany jest według nazw INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) czyli międzynarodowego nazewnictwa składników kosmetycznych. Składniki produktu umieszcza się w porządku malejącym według masy, tzn. że składnik, który występuje w kosmetyku w najwyższym stężeniu jest wymieniony jako pierwszy. Reguła ta dotyczy składników występujących w recepturze w stężeniu powyżej 1%. Składniki użyte w stężeniach 1% lub poniżej mogą być wymienione w dowolnej kolejności, po składnikach w stężeniach większych niż 1%.

Informacja obowiązkowa, ale w niektórych przypadkach może być umieszczona w innym miejscu niż na opakowaniu. Jeżeli opakowanie kosmetyku jest zbyt małe, skład kosmetyku może zostać umieszczony na ulotce dołączonej do kosmetyku, lub dostępnej w miejscu sprzedaży, pod warunkiem, że na opakowaniu znajduje się symbol odesłania do załączonej informacji – „ręki na książce”.

Sprawdź skład swojego kosmetyku – zajrzyj do SŁOWNIKA INCI.

Klepsydra

klepsydra

Symbol ten zastępuje napis „Najlepiej zużyć przed końcem”. Obok klepsydry powinna być napisana data do kiedy produkt jest przydatny do użycia. Symbol ten widnieje tylko na kosmetykach, których termin ważności jest krótszy niż 30 miesięcy.

Jeśli termin trwałości kosmetyku jest dłuższy niż 30 miesięcy, producent może nie podawać go na opakowaniu, ale wówczas wymagany jest symbol otwartego słoiczka PAO (ang. period after opening) opisany poniżej.

Symbol PAO

Symbol otwartego słoiczka to inaczej symbol PAO (Period After Opening czyli okres po otwarciu). Dodatkowo na słoiczku lub pod nim podaje się liczbę miesięcy (np. 6M, 9M, 24M).Symbol PAO oznacza czas po otwarciu opakowania (od momentu pierwszego użycia produktu zgodnie z jego przeznaczeniem), w jakim produkt może być bezpiecznie stosowany.

Symbol PAO umieszcza się najczęściej na opakowaniach kosmetyków o trwałości powyżej 30 miesięcy. Wówczas, producent może nie umieszczać na opakowaniu daty minimalnej trwałości, ale musi umieścić znak PAO. PAO może również występować na kosmetyku o trwałości poniżej 30 miesięcy, wówczas na opakowaniu występują dwa oznaczenia – PAO i data minimalnej trwałości.

Stosowanie PAO ma zwiększyć bezpieczeństwo użycia kosmetyku. Nowoczesne metody produkcji o wysokim rygorze czystości, innowacyjne systemy konserwujące oraz opakowania pozwalają na produkcję kosmetyków, które zachowują trwałość przez długi czas (często dłużej niż 3 lata). Jednak w czasie stosowania kosmetyk jest narażony na kontakt z otoczeniem, w tym mikroorganizmami pochodzącymi z powietrza i naszej skóry. Dlatego trwałość kosmetyku w czasie użycia jest znacznie krótsza, niż gdy produkt stoi zamknięty na półce.

Symbol PAO nie jest zamieszczany na kosmetykach w jednorazowych opakowaniach, produktach, które nie mają kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym np. aerozole oraz na produktach, w przypadku których nie zachodzi ryzyko pogorszenia się ich jakości i bezpieczeństwa.

Dłoń na książce

Symbol ten oznacza, że do kosmetyku jest dołączona ulotka, gdzie opisany jest skład, funkcje, stosowanie kosmetyku i inne informacje z nim związane. Taki symbol stosuje się najczęściej w przypadku, gdy nie ma miejsca na opakowaniu, aby zamieścić wszystkie wymagane informacje.

Zawinięta strzałka

Ten symbol informuje, że opis składu kosmetyku znajduje się pod etykietą, którą należy odkleić.

 Dbaj o czystość

 

Znak „Dbaj o czystość” (kosz na śmieci) oznacza, że po zużyciu produktu opakowanie należy wyrzucić do odpowiedniego kosza,  gdyż przeznaczone jest do odzysku (powtórnego wykorzystania). Znak nie jest obowiązkowy.

Królik – „nie testowane na zwierzętach”

Jak sama nazwa mówi, ten symbol oznacza, że kosmetyk w fazie badań, nie był testowany na zwierzętach. Często obrazek jest zastąpiony napisami: BWC – Beauty Without Cruelty (piękno bez okrucieństwa) lub  Not tested on Animals (Nie testowano na zwierzętach).

Symbol relikt. Na niektórych kosmetykach można go jeszcze spotkać, ale powoli odchodzi w niepamięć. Symbol ten jest coraz rzadziej umieszczany ponieważ od 2004 roku w UE obowiązuje całkowity zakaz testowania kosmetyków na zwierzętach. Dotyczy to również  poszczególnych składników wszystkich kosmetyków. Tak więc to, że kosmetyk nie ma takiego znaku, nie oznacza, że był testowany na zwierzętach. Często „ekomarketing” wykorzystuje ten znak i firma kosmetyczna robi z siebie bohatera, że jako nieliczna broni praw zwierząt.

Zielony punkt

Symbol z dwiema strzałkami wpisanymi w koło daje gwarancję, że producent kosmetyku pokrył koszty odzyskania materiałów, które posłużyły do produkcji opakowania. 

Niektórzy niesłusznie uważają, że symbol ten oznacza, iż opakowanie na którym symbol się znajduje, nadaje się do recyklingu – patrz kolejny symbol.

Recykling

Symbol trzech strzałek tworzących trójkąt oznacza, że opakowanie nadaje się do recyklingu. Symbol pojawia się najczęściej na przedmiotach wykonanych z tworzyw sztucznych i aluminium.

UVA

Symbol stosowany tylko na na opakowaniach kosmetyków ochrony przeciwsłonecznej.Oznacza, że kosmetyk jest zgodny z wymogami Unii Europejskiej w zakresie skuteczności ochrony przed promieniowaniem UVA.

Kula ziemska

 

Symbol Ozon Friendly, Bezpieczny dla ozonu, CFC free oznacza, że kosmetyk nie zwiera freonów, które niszczą warstwę ozonową, a tym samym przyczyniają się do globalnego ocieplenia klimatu.

W związku z zakazem stosowania freonów (zastępowane są mieszaniną propanu i butanu) symbol ten jest coraz rzadziej używany. Symbol nieobowiązkowy, stosowany na wyrobach aerozolowych.

Produkt łatwopalny

 Symbol ognia oznacza, że zawartość opakowania aerozolu jest łatwopalna lub skrajnie łatwopalna.  Gdy dodatkowo w rogu symbolu jest napis „F+”, to znaczy, że produkt jest skrajnie łatwopalny. Symbol obowiązkowy na opakowaniach niektórych aerozoli, występuje nie tylko na kosmetykach.

Symbol „e”

 Znak jest skrótem od słowa „estimated” i oznacza, że objętość lub masa produktu w danym opakowaniu jest wielkością szacunkową. Chodzi o to, że nawet w fabrycznych warunkach trudno jest odmierzyć idealnie zgodną z etykietą ilość kosmetyku. Literka e zapewnia nas, że niedokładność ta mieści się jednak w ustawowo wyznaczonych normach.

Znak CE

Znak CE oznacza, że wyrób jest zgodny z normami Unii Europejskiej i podstawowym kryterium przyznawania znaku jest bezpieczeństwo i zdrowie użytkownika. Oznaczenie jest obowiązkowe i musi być umieszczone na wyrobie przed wprowadzeniem go na rynek. Towar został wyprodukowany zgodnie z przepisami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Obowiązkowy dla ponad dwudziestu grup produktów, w tym urządzeń elektrycznych i zabawek.

Symbol rodzaju materiału

 

Strzałki układające się w trójkąt, wewnątrz którego znajdują się dwie cyfry, mówią nam o tym, z czego wyprodukowane zostało opakowanie produktu i jak – w razie wątpliwości – można oddać je do recyklingu. Najczęściej mamy do czynienia z oznaczeniem 02 lub 04 (czyli różnymi rodzajami polietylenu) oraz 41 symbolizującym aluminium.

Odwrócony epsilon

Znak „odwrócony epsilon” odnosi się do opakowania – oznacza butelkę o określonej pojemności. Dotyczy produktów aerozolowych i jest gwarancją spełnienia polskich i europejskich wymagań stawianych tego typu wyrobom. Producent butelek może na własną odpowiedzialność oznaczać je znakiem „3”, stanowiącym gwarancję, że butelka spełnia wymagania określone w przepisach.

Liczba w prostokącie

Takie oznaczenie mówi o całkowitej pojemności opakowania w mililitrach (na opakowaniach wyrobów aerozolowych). Symbol obowiązkowy tylko na wyrobach aerozolowych.

Certyfikaty kosmetyczne

NATRUE

Symbole nieobowiązkowe, przyznawane odpłatnie.

Dowiedz się więcej na temat wiarygodnych certyfikatów jakie nadawane są kosmetykom przez uznane organizacje – zajrzyj do działu WIEDZIEĆ WIĘCEJ.

Symbole, na które zwykle nie zwracamy uwagi, dostarczają również wielu ciekawych informacji.  Wskazują na długość terminu ważności, sposób badań nad kosmetykiem, informują o jego wpływie na środowisko oraz o surowcach użytych do jego produkcji. Zwracajmy uwagę nie tylko na treść etykiety, ale również nasymbole na kosmetykach.Dzięki temu, będziemy mogli naprawdę świadomie robić zakupy.